Ngày 10/12/2025, tại Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XV đã biểu quyết thông qua Luật Giáo dục đại học (sửa đổi), có hiệu lực từ ngày 01/01/2026. Luật mới được kỳ vọng tạo hành lang pháp lý đồng bộ, hiện đại cho hệ thống giáo dục đại học Việt Nam, thúc đẩy tự chủ đại học, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và nâng cao chất lượng nguồn nhân lực.
1. Tự chủ gắn với cơ chế tự chịu trách nhiệm và trách nhiệm giải trình
Điều 2 của Luật Giáo dục đại học mở rộng hơn khung khái niệm về quyền tự chủ tập trung vào việc chủ động quyết định trong các lĩnh vực cụ thể hơn như đào tạo, nghiên cứu khoa học, hợp tác quốc tế, những không đề cập đến yếu tố xác minh mục tiêu, tài sản hay nặng lực của cơ sở
Điều 14 Luật sửa đổi quy định các cơ sở giáo dục đại học được trao quyền tự chủ rộng rãi trên nhiều lĩnh vực. Cụ thể, về học thuật và tổ chức, các trường được tự chủ xác định chỉ tiêu, lựa chọn phương thức tuyển sinh, tổ chức đào tạo, liên kết đào tạo và cấp văn bằng khi đáp ứng điều kiện bảo đảm chất lượng.
2. Ứng dụng công nghệ trong giáo dục đại học
Điều 10 Luật Giáo dục đại học sửa đổi 2025 bổ sung quy định cho phép các cơ sở giáo dục đại học chủ động ứng dụng công nghệ số, trí tuệ nhân tạo và công nghệ tiên tiến trong quản lý và tổ chức đào tạo.
Đồng thời, khoản 3 Điều 10 Luật Giáo dục đại học sửa đổi 2025 quy định cho phép cơ sở giáo dục đại học hợp tác với doanh nghiệp, Viện nghiên cứu để bồi dưỡng năng lực số và triển khai các giải pháp công nghệ tiên tiến. Quy định cũng làm rõ trách nhiệm của cơ sở giáo dục đại học trong việc chuyển đổi số trong quản trị, tổ chức đào tạo.
3. Quy định rõ nguyên tắc hoạt động GDĐH
Luật sửa đổi quy định rõ nguyên tắc hoạt động giáo dục đại học, tạo nền tảng pháp lý thống nhất cho hoạt động GDĐH, bảo đảm tự chủ gắn với trách nhiệm giải trình, nâng cao chất lượng, công bằng và liêm chính học thuật, đồng thời thúc đẩy gắn kết đào tạo với nghiên cứu, đổi mới sáng tạo và phát triển bền vững.
Nguồn: Góp ý dự thảo Luật Giáo dục đại học (sửa đổi)
4. Đa dạng phương thức đào tạo
Điều 26 Luật Giáo dục đại học sửa đổi 2025 mở rộng và đổi mới cách thức tổ chức đào tạo, nhấn mạnh tổ chức linh hoạt, với các phương thức trực tiếp, từ xa, kết hợp và lần đầu tiên ghi nhận mô hình giáo dục đại học số trên nền tảng công nghệ, kết nối tài nguyên mở, không giới hạn không gian – thời gian.
Đồng thời, Điều 26 cũng hoàn thiện quy định về văn bằng, chứng chỉ, công nhận và chuyển đổi kết quảhọc tập giữa các trình độ, gắn với yêu cầu quản lý và bảo đảm chất lượng cho mọi hình thức, phương thức đào tạo. Bộ Giáo dục và Đào tạo có trách nhiệm ban hành quy chế, hướng dẫn triển khai, nâng cao tính linh hoạt và minh bạch trong quản lý.
5. Bổ sung các cơ sở giáo dục đại học
Điều 12 Luật Giáo dục đại học sửa đổi bổ sung các cơ sở giáo dục đại học không thuộc đối tượng quản lý nhà nước theo luật hiện hành trở thành đối tượng áp dụng của Luật, bao gồm viện nghiên cứu, các trường bồi dưỡng, các học viện có hoạt động đào tạo trình độ đại học và sau đại học.
6. Bổ sung quyền và nhiệm vụ của hội đồng trường, hiệu trưởng
Một trong những điểm mới nổi bật của luật sửa đổi tại Điều 16 Luật sửa đổi quy định là việc bổ sung và làm rõ quyền, nhiệm vụ của hội đồng trường và hiệu trưởng cơ sở giáo dục đại học. Luật quy định cụ thể thẩm quyền bổ nhiệm, điều động, luân chuyển và bãi miễn chủ tịch hội đồng trường, hiệu trưởng, tạo cơ chế quản lý minh bạch, rõ ràng và có trách nhiệm giải trình.